"William Delbert Gann – Ông chủ thị trường"

Chúng ta sẽ chẳng bao giờ biết thực sự rằng William Delbert Gann có kiếm được số tiền 50 triệu Đô la trong nửa đầu thế kỷ trước hay không. Nhưng chúng ta có thể chắc rằng ông ta đã là một ông chủ thực sự của thị trường, người mà những khám phá cũng như các quy luật giao dịch của ông vẫn được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới – sau hơn nửa thế kỷ tính từ ngày ông qua đời.

W.D. Gann sinh ngày 6 tháng 6 năm 1878 tại in thị trấn Lufkin, tiểu bang Texas. Cha ông ta, ông Samuel Houston Gann, là một thầy giáo có nghề tay trái là kinh doanh gia súc và ngựa. Cha ông ta cũng sở hữu một câu lạc bộ bi-a.
Mẹ của Gann, bà Susan Rebecca Gann, dành gần hết thời gian để nuôi dưỡng Gann và các anh chị em của ông ta. Bà đã dạy cậu bé William cách đọc Kinh thánh – cuốn sách mà đã có ảnh hưởng lớn đến cách ông ta nghĩ về bản chất tự nhiên của thị trường.

Gia đình Gann là một gia đình nghèo. Samuel, Susan và tám đứa bé sống trong một ngôi nhà nhỏ, và cậu bé Gann phải đi bộ hơn 7 dặm mỗi ngày tới trường, trong 3 năm liền. Gann không học trung học.

Năm 1894, William D. Gann, vào độ tuổi 16, đã ít nhiều được phép tự quyết định cho cuộc sống của bản thân, đã bỏ học và tìm bắt đầu việc làm. Gann gia nhập đội ngũ bán hàng rong, kinh doanh báo, thực phẩm và các loại vật dụng cá nhân khác trên các chuyến tàu khứ hồi từ thị trấn Texarkana đến thị trấn Tyler, tiểu bang Texas. Ông ta cũng đã làm việc tại các nhà kho bông nguyên liệu.

Năm 1901, khi đang làm việc cho một văn phòng môi giới ở thị trấn Texarkana, Gann cưới người vợ đầu tiên, cô Rena May Smith.

Năm 1902, Nora – cô con gái đầu tiên ra đời. Năm này cũng là năm mà Gann thực hiện giao dịch đầu tiên của mình ở thị trường bông nguyên liệu.

Năm 1903 Gann chuyển đến New York. Năm đấy ông ta mới 25 tuổi.

Năm 1905, Macie Burnie – cô con gái thứ hai ra đời. Ngày 12 tháng 09 năm 1905, một bài viết phát hành tại thị trấn Texarkanian, đăng tải nhận định của Gann về giá cả bông nguyên liệu.

Năm 1906 Gann làm việc như là một nhà môi giới ở thành phố Oklahoma.

Năm 1907 Gann kiếm được khoản tiền rất lớn do tiên đoán được sự hoảng loạn của thị trường chứng khoán và sự sụt giảm của thị trường hàng hóa.

Năm 1908, ở độ tuổi mới 30, Gann ly dị Rena và cưới người vợ thứ hai mới chỉ 19 tuổi, cô Sadie Hannify. Gann dành được quyền nuôi dưỡng hai cô con gái nhỏ của người vợ đầu, và chuyển họ đến sống cùng ông ở New York.

Cũng trong năm này, ông đã khám phá ra được nguyên lý “Master Time Factor”. Ông ta tiến hành các giao dịch của mình với hai tài khoản cùng lúc. Tài khoản thứ nhất ông ta mở với số tiền là 300 Đô la, và ông kiếm được khoản lợi nhuận lên đến 25 ngàn Đô la trong khoảng thời gian ba tháng. Tài khoản thứ hai được bắt đầu với số tiền là 130 Đô la, và ông cũng kiếm được khoản lợi nhuận là 12 ngàn Đô la chỉ trong 30 ngày.

Năm 1909 Gann và người vợ thứ hai đã có đứa con chung đầu tiên, lại là một bé gái có tên là Velma. Lúc này Gann đã giành được sự tôn trọng của giới kinh doanh phố Wall như là một nhà kinh doanh có tài năng phi thường.

Ông Richard Wykoff, chủ bút của chuyên san “Ticker and Investment Digest” và là một trong những tác giả được kính trọng nhất của mọi thời đại trong giới báo chí chuyên viết về thị trường chứng khoán, đã có một bài viết về khám phá của Gann cũng như khả năng kinh doanh phi thường của ông. Bài viết này có tên khá dài “William D. Gann. Nhà kinh doanh với những kiến thức và khả năng của riêng mình đã đưa ông ta vào hàng ngũ ưu tú nhất. Sự tiên đoán xuất sắc và thành tích kinh doanh”.

Để kiểm chứng thành tích kinh doanh của Gann, một nhà quan sát độc lập đã tiến hành theo dõi các giao dịch do Gann thực hiện vào tháng Mười cùng năm, và ghi nhận:

“Trong tháng 10 năm 1909, trong vòng 25 ngày giao dịch, Ông Gann đã thực hiện, trước sự có mặt của 4 đại diện của chúng tôi, tổng cộng 286 giao dịch với nhiều loại cổ phiếu khác nhau, cả ở thị trường dài hạn và ngắn hạn. 264 giao dịch trong số này đem lại cho ông lợi nhuận, và 22 giao dịch thua lỗ. Số vốn ban đầu đưa vào kinh doanh đã tăng lên gấp 10 lần, và do vậy khi kết thúc vào cuối tháng, ông đã tạo ra tỷ lệ lợi nhuận là 1.000%.”

“Chúng tôi đã được chứng kiến ông ta trong vòng một ngày thực hiện 16 giao dịch thành công cho cùng một loại cổ phiếu, trong đó 8 giao dịch tại đỉnh điểm giá và 8 giao dịch theo đúng xu hướng của thị trường. Kết quả giao dịch này được chúng tôi kiểm chứng tuyệt đối. Những kỳ công như thế này, kết hợp với những gì Gann đã thực hiện trước đây, quả thực là chưa từng có trong lịch sử của phố Wall”— Chuyên san “Ticker and Investment Digest”, tập 5, số 2, tháng 12 năm 1909, trang 54.

Gann được công nhận là đã kiếm được khoảng một nửa triệu Đô la từ quá trình kinh doanh của ông ta trong vài năm về trước. Đại diện của chuyên san “Ticker and Investment Digest” có thể xác nhận sự thành công của Gann với tư cách là một nhà kinh doanh cổ phiếu.

“Tôi đã chứng kiến ông ta dùng số tiền chỉ là 130 Đô la, và trong vòng ít hơn một tháng biến nó thành khoản tiền hơn 12 ngàn Đô la. Ông ta có thể làm đồng tiền sinh lợi nhanh hơn bất kỳ ai tôi đã từng biết." – Chuyên san Ticker and Investment Digest, tập 5, số 2, tháng 12 năm 1909, trang 54.

Năm 1910 Gann viết cuốn sách đầu tiên của mình, “Speculation a Profitable Profession”. Ông ta cũng thực hiện các bản tin như “The Busy Man's News” và sau này là serie nổi tiếng “Supply and Demand Letter”.

Đầu năm 1914 Gann đã tiên đoán về Thế Chiến thứ I và sự hoảng loạn của thị trường chứng khoán.

Năm 1915 John L. Gann – cậu con trai đầu tiên của ông ra đời.

Tháng 3 năm 1918 Gann tiên đoán chính xác sự chấm dứt của Thế Chiến I và sự thoái vị của Hoàng đế nước Đức. Sự tiên đoán của ông được công nhận bởi nhiều tờ báo có uy tín, bao gồm cả tờ New York Times.

Năm 1919 ông ta bắt đầu làm việc độc lập. Ông phát hành bản tin của mình, “Supply and Demand Letter”, bao gồm các dự báo thường niên của ông về thị trường chứng khoán và thị trường hàng hóa.

Năm 1923 Gann viết cuốn sách “Truth of the Stock Tape”. Cuốn sách này đã được công chúng hoan nghênh rộng rãi như là một cuốn sách tốt nhất từng viết về thị trường chứng khoán.

Trong khoảng thời gian 60 ngày, Gann kiếm được hơn 30 ngàn Đô la từ giao dịch bông nguyên liệu, với số vốn bỏ vào đầu tư ít hơn 1 ngàn Đô la.

Năm 1927 Gann viết cuốn tiểu thuyết “Tunnel Thru the Air”. Gann viết cuốn sách này như là bản liệt kê các khám phá của chính ông. Các khám phá này được “giấu” trong nội dung cuốn sách. Trong nhiều năm sau đó, rất nhiều nhà kinh doanh đã cố suy ra những bí mật của cuốn sách này, nhưng chỉ ít người trong số họ thực sự thành công.

Trong cuốn "Tunnel Thru the Air” Gann đã tiên đoán về Thế Chiến II, đặc biệt là sự kiện nước Mỹ bị tấn công bởi người Nhật. Cuốn sách được phát hành bởi công ty phát hành Financial Guardian.

Cuốn sách mới nhất này của Gann miêu tả cuộc chiến sắp xảy ra, nó cho người đọc biết về các chu kỳ và quy luật được tìm thấy trong Kinh thánh nhằm dự đoán tương lai của các quốc gia cũng như thị trường chứng khoán và thị trường hàng hóa. Các dự đoán đến tận năm 1932, ám chỉ đến các vận động sắp tới của thị trường chứng khoán, bông và ngũ cốc. Một câu chuyện với sự quyến rũ, sự kỳ bí và những kiến thức khoa học hòa lẫn vào nhau đã làm cho cuốn sách này thực sự phổ biến cũng như trở thành cẩm nang cho mọi người ở nhiều lứa tuổi.

Năm 1928 Gann dự báo thành công đỉnh cao phát triển của thị trường chứng khoán vào ngày 3 tháng 9 năm 1929, và cũng dự đoán sự khủng hoảng tồi tệ nhất trong lịch sử sẽ theo diễn ra ngay sau đó.

Năm 1930 Gann viết cuốn sách “Wall Street Stock Selector”. Trong cuốn sách này ông mô tả tình hình thị trường từ năm 1931 đến năm 1933. Trong năm này ông cũng trở thành thành viên của Sở giao dịch Cao su New York và Sở giao dịch Bông New Orleans.

Năm 1932 Gann khuyên các khách hàng của mình mua cổ phiếu khi giá xuống thấp nhất trong thời kỳ của Đại Suy thoái.

Năm 1936 Gann viết cuốn sách “New Stock Trend Detector”, và đặt sản xuất chiếc máy bay riêng bằng kim loại được đặt tên là Ngôi Sao Bạc. Ông ta là cá nhân đầu tiên ở nước Mỹ sở hữu một chiếc máy bay bằng kim loại. Trong nhiều năm sau đó, ông mua nhiều máy bay cho riêng mình. Viên phi công Elinor Smith phục vụ ông trong 19 năm liền. Gann cũng mua nhiều bất động sản và du thuyền cao tốc.


Năm 1937 Gann viết cuốn sách “How to Make Profits Trading in Puts and Calls”. Ông ly dị người vợ thứ hai Sadie trong năm này.

Năm 1940 Gann viết cuốn sách “Face Facts America”. Trong cuốn sách ông giải thích lý do người Đức thất trận trong Thế Chiến II và lý do tại sao nước Mỹ không nên tham chiến. Ông cũng chỉ ra các vấn đề chính mà chính quyền Mỹ đang gặp phải với chính sách “New Deal”, và các hậu quả của chính sách này.

Năm 1941, Gann trở thành hội viên của Hội đồng Thương mại Chicago danh giá. Ông vận động mạnh mẽ để chống lại Rooseveldt và chính sách “New Deal”. Đây cũng là thời điểm mà chính quyền Mỹ có được khoản ngân sách lớn nhất từ trước cho đến lúc này, và công ty Ford Motor phải tạm ngừng sản xuất trong vòng 1 năm do sự suy giảm nghiêm trọng của nhu cầu.

Cũng trong năm này, Gann viết cuốn sách “How to Make Profits in Commodities”. Cuốn sách này được ghi tác giả là Gann và con trai ông trong lần xuất bản đầu tiên.

Năm 1942 bà Sadie, người vợ thứ hai của Gann qua đời ở tuổi 53.

Năm 1944 ông cưới người vợ thứ ba tên Londi, trẻ hơn ông 30 tuổi. Gann đối xử với bà này như với một nữ hoàng trong sự phản đối cực lực của các con ông. Gann sau đó đã chuyển đến khu vực có khí hậu ấm áp hơn vùng Miami, tiểu bang Florida, nơi mà ông tiếp tục kinh doanh và đầu tư vào bất động sản cũng như tiếp tục dạy các học trò của mình.

Năm 1948 Gann bán công ty của mình cho Joseph Lederer là người ở thành phố St. Louis, tiểu bang Missouri.

Năm 1949 Gann viết cuốn sách “45 Years in Wall Street”. Cộng đồng Mark Twain Quốc tế đã tặng cho Gann tư cách thành viên danh dự cho giá trị mà cuốn sách này đem lại.

Năm 1950 Gann viết cuốn “The Magic Word”. Đây là đóng góp của ông trong lĩnh vực thần giáo.

Ngày 23 tháng Năm năm 1951 Gann cùng với Ed. Lambert thành lập công ty xuất bản Lambert-Gann. Lambert rất nổi tiếng trong việc thiết kế hệ thống đường cao tốc ở Miami.

Gann cập nhật và tái bản cuốn “How to Make Profits in Commodities”, bỏ tên và ảnh của con trai mình trong cuốn sách ra. Lần tái bản năm 1951 của cuốn sách là một thành công lớn. Gann ở độ tuổi 73 của mình vẫn có thể đòi hỏi khoản phí 500 Đô la để có được sự tư vấn của ông trong một ngày.

Ông bán công ty W.D. Gann Research, Inc. cho C.C. Loosely ở New York.

Năm 1954, ở độ tuổi 76, ông mua một du thuyền cao tốc mà ông đặt tên là “The Coffee Bean”, sử dụng những khoản lợi nhuận có được từ thành công trong kinh doanh hàng hóa của mình. with the profits of a very successful commodity trade. Các khám phá và bí mật trong kinh doanh của mình được Gann viết thành cuốn “Great Master Course” và bán với giá 5 ngàn Đô la, tương đương thời giá của một căn nhà trung bình vào năm 1954.

Gann trải qua một cơn đau tim, và ngay sau khi hồi phục ông lại phát hiện ra bị ung thư da dày.

Năm 1955 Gann trở về từ Cuba, nơi mà ông thường xuyên lưu tới để mua xổ số cũng như cá cược trong các trận đua ngựa. Ông khi đó đang bệnh nặng và cảm thấy rất yếu.

Con trai của ông mang ông từ Florida đến New York, và đưa ông vào bệnh viện của Hội giám lý ở khu Brooklyn.


W.D. Gann mất lúc 3:20 chiều ngày 18 tháng Sáu năm 1955, thọ 77 tuổi.

Con của Gann đã thu xếp để ông được chôn cùng với người vợ thứ hai của mình, bà Sadie, trong khu vực Hội tam điểm tại nghĩa trang Greenwood ở Brooklyn, trên một ngọn đồi nhìn xuống đường chân trời của Manhattan và phố Wall mà ông yêu quý.

Đóng góp của W.D. Gann trong lĩnh vực phân tích kỹ thuật

Gann là nhà tiên phong trong lĩnh vực phân tích kỹ thuật. Nhận ra rằng sự chăm chỉ làm việc là nhân tố chính cho sự thành công, Gann miệt mài nghiên cứu cả ngày lẫn đêm trong vòng chín tháng tại Thư viện Astor ở New York và ở Bảo tàng nước Anh. Ông nghiên cứu các dữ liệu về chứng khoán từ năm 1820 trở về sau và dữ liệu về lúa mì trước đó hàng trăm năm. Ông cũng đi Ấn độ và Ai Cập để nghiên cứu thị trường và học hỏi cách thức giao dịch.

Một số người cho rằng lý thuyết của Gann dựa vào các khám phá riêng biệt. Điều này không đúng. Gann tin rằng những biến số của phân tích kỹ thuật (giá, phạm vi và thời gian) có thể phân tích với cùng một phương pháp. Các ký hiệu của ông, một vòng tròn với một hình vuông và một hình tam giác phía trong, là tổng kết kỹ thuật phân tích của ông.

Gann khám phá ra rằng mức giá hỗ trợ và mức giá kháng cự có thể tính toán được bằng cách lấy giá cao nhất của thị trường, và lấy giá này chia cho 4 hoặc chia cho 3 – nói theo cách khác, thành bốn phần hoặc ba phần. Hình vuông và hình tam giác trong vòng tròn ký hiệu của Gann minh họa cho khái niệm này. Những mức giá kháng cự tiếp theo có thể được tính toán bởi cách thực hiện tương tự với các phạm vi và các mốc thời gian khác nhau.

Gann cũng có những khám phá quan trọng về chu kỳ thời gian, bao gồm nguyên lý “Master Time Factor” rất nổi tiếng của ông. Ông đã nghiên cứu các chu kỳ chính như chu kỳ 10 năm, 20 năm, 30 năm, 40 năm, 50 năm, 60 năm, 80 năm và 100 năm, và đã quan sát những biến động của thị trường trong quá khứ lập lại trong tương lai. Ví dụ, ông gọi năm thứ 5 của mỗi thập niên là “năm của sự thăng thiên”. Năm thứ 5 nào trong mỗi thập kỷ đều là những năm mà thị trường tăng giá (bull market), cho cả chỉ số “All Ordinaries Index” và chỉ số “Dow Jones Industrial Average”, từ năm 1905 đến tận năm 1995.

Gann khám phá ra rằng các thị trường thì đạt đến đỉnh hoặc xuống đến đáy trong các mùa của năm (các điểm đông chí, hạ chí, thu phân và xuân phân trong thiên văn học), và cũng tuân theo lịch sử tăng hoặc giảm trước đó.

Ông ta dạy các học trò của mình cách quan sát các đỉnh và đáy của thị trường trong mỗi 30 ngày hoặc độ góc. Một lần nữa, ký hiệu về ngưỡng kháng cự của Gann, chỉ cho chúng ta thấy chu kỳ 90 ngày, 180 ngày, 270 ngày và 360 ngày và độ góc tính toán (hình vuông) và chu kỳ 120 ngày và 240 ngày và độ góc tính toán (hình tam giác) có thể dự đoán được các đỉnh và đáy quan trọng.


Gann đặc biệt lưu tâm đến các chu kỳ 144 và 360, và ảnh hưởng của các tỷ lệ ¼ và ¼ đối với các chu kỳ này của ông.


Gann là nhà phân tích đầu tiên tìm hiểu và khám phá được tương quan giữa thời gian và giá. Thực tế, ông thường kết luận: “khi thời gian và giá trùng khớp với nhau, sự thay đổi là sắp xảy đến”.


Gann cũng thường xuyên ghi nhận công trạng trong việc phát minh ra những đồ thị hình quạt. Ông không phát minh ra chúng, nhưng ông đã phổ biến chúng và sử dụng chúng như là các yếu tố cơ bản của hệ thống giao dịch của ông – một hệ thống cực kỳ hiệu quả dùng để giao dịch trong thị trường có các xu thế tăng hoặc giảm mạnh.

Gann cũng có nhiều khám phá khác – phần nào bí truyền. Những khám phá này bao gồm Hình vuông của Số chín và các tính toán tăng giảm liên tục như Hình vuông của Số bốn, Đồ thị 360 độ và Đồ thị Sáu cạnh. Các tính toán này đôi khi được sử dụng để dự báo sự liên tục của đáy và đỉnh theo cách thức nhằm gây ấn tượng – nhưng không được rộng rãi ứng dụng!


Những gì còn lại của Gann

Chúng ta sẽ chẳng bao giờ biết thực sự rằng William Delbert Gann có kiếm được số tiền 50 triệu Đô la trong nửa đầu thế kỷ trước hay không. Nhưng chúng ta có thể chắc rằng ông ta đã là một ông chủ thực sự của thị trường, người mà những khám phá cũng như các quy luật giao dịch của ông vẫn được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới – sau hơn nửa thế kỷ tính từ ngày ông qua đời.